چکیده
ما در این مطالعه ریزازدیادی (micropropagation) و اهمیت دارویی گیاه Pentanema indicum را بررسی کردیم. ماکسیمم تکثیر پینه در محیط کشت MS با مکمل mg l_1 BAP و 1.0 mg l_1 IBA بدست آمد. بهترین احیاءی شاخه (19_1.0) در مدت 5 هفته بعد از کشت کالوز در محیط MS اصلاح شده با 4.0 mg l_1 BAP و 1.0 mg l_1 IAA حاصل شد. آغاز شاخه چندتایی مستقیم نیز از نوک شاخه و جداکشت های گره ایی در حضور BAP و IAA نیز بدست آمد. افزودن آدنین سولفات (1.0 mg l_1) باعث افزایش تکثیر شاخه شد. شاخه های احیاء شده در محیط MS حاوی 2.0 mg l_1 IBA بهترین ریشه زنی را داشتند. شاخه های متعدد احیاء شده از کالوز، نوک شاخه و جداکشت های گره ای (90%) در محیط کشت MS سفت شده با 2.0 mg l_1 IBA در آزمایشگاه گل دادند. گیاهچه ها سازگاری خوب با شرایط خاک حاصل کردند و میزان ماندگاری 96% بود.
کلیدواژه ها: Asteraceae، کشت پینه، احیاءی مستقیم، گلدهی آزمایشگاهی
مقدمه
Pentanema indicum Ling متعلق به خانواده Asteraceae یا Compositae می باشد. این گیاه در حقیقت یک داروی ضدباروری زنانه است که توسط قبایل بیهار هندوستان مورد استفاده بوده است. این گیاه یک ساله است و در سرتاسر هندوستان توزیع یافته و تا ارتفاع 1800 متری در کوه های هیمالیا، پاکستان، برمه، چین، سریلانکا، تایلند و آفریقا وجود دارد. ظاهر آن به صورت بوته ای پربرگ، محکم و راست با ارتفاع 1-3 فوت می باشد. ریشه های آن محکم و بادوام، چوبی هستند و قسمت بیرونی آنها به رنگ قهوه ایی روشن می باشد. ساقه های این گاه در برش عرضی مدور و شیاردار و دارای تعداد زیاد انشعابات و شاخه های pubescent می باشد. برگ ها از نظر اندازه متغیر، بدون ساقه، دوکی شکل- نوک تیز، یکپارچه و دندانه دار، ناصاف همراه با کرک های کوتاه نزدیک به هم در هر دو طرف برگ می باشد. شعاع گلچه ها 12-24، خیلی بلندتر از پوشش غشایی (involcure) و کمی بلندتر از گلچه های صفحه ای. ترکیبات زیادی از P. indicum ایزوله شده است. ترکیبات مثل ویکولیدها sesquiterpene – ویکولیدها، مونوترپنیدیول-ویکودیول و استرهای تیمول، cis–cis germacranolide، 4، 5، 6 –تری هیدروکسی-4-7-دی متی اکسی فلاون. کسر قابل هگزان فعالیت آنتی ویروسی در برابر ویروس Ranikhet نشان داد. گلدهی آزمایشگاهی یک سیستم منحصر به فرد در مطالعه اساس مولکولی و تنظیم هورمونی گلدهی مطرح می کند. احتمال و امکان استفاده از گلدهی آزمایشگاهی در مطالعات ژنتیکی و اکولوژیکی نز وجود دارد.